Buddyzm, jego odłamy i kierunki

Buddyzm, jak wiadomo, wywodzi się z Indii, gdzie mnóstwo jest podobnych do niego wierzeń, które pojawiły się zarówno przed, jaki i po jego powstaniu. Ta różnorodność sprawiła, że i sam buddyzm zaczął z czasem ewoluować i mieć coraz więcej kierunków czy odłamów.

Głównym założeniem tej religii, choć nie uznaje ona wiary w jakiegokolwiek Boga jest samodoskonalenie siebie poprzez swój rozwój duchowy i fizyczny oraz dążenie do niwelowania cierpienia wszelkich istot żyjących, ponieważ to cierpienie jest najgorszą rzeczą, która może je spotkać. Założeniem buddyzmu jest przestrzeganie czterech podstawowych prawd i kolejne nauki są tworzone na podstawie tych założeń, a mianowicie mamy prawdy:
o cierpieniu,
o przyczynie cierpienia,
o usuwaniu cierpienia,
o ścieżce prowadzącej do ustania cierpienia.

Aby zniwelować owo cierpienie Budda przekazał jeszcze osiem kolejnych wskazówek mających na celu uzupełnienie pierwszych czterech. Dotyczą one właściwych poglądów, właściwych postanowień, właściwych czynów, właściwych słów, właściwego zarobkowania, właściwego wysiłku, właściwej uwagi i właściwej medytacji. W ten sposób przejdzie się od samsary (niekończącej się wędrówki) do nirwany (wyzwolenia), a to z kolei prowadzi do ponownego świata.

Na pojawienie się w jednym z sześciu światów człowiek pracuje przez całe swoje kolejne życie, a trafić może do: piekła, krainy duchów, krainy zwierząt, krainy ludzi, krainy tytanów, krainy bogów. Na prawidłowy rozwój człowieka i jego pojawienie się w jednym ze światów duży wpływ ma medytacja, która w wielu religiach hinduskich odgrywa kluczową rolę. To dzięki medytacji, według buddyzmu, człowiek zagląda w głąb siebie i znajduje tam odpowiedzi na nurtujące go pytania. Medytacja rozwija też koncentrację i jasność myślenia.

W buddyzmie, ze względu na rozległość geograficzną, jego wyznawców i wiekowość religii rozróżnić można trzy najważniejsze kierunki:
hinajana lub theravada,
mahajany,
mantrajana.

Hinajana to najstarszy kierunek mówiący o dochodzeniu do oświecenia poprzez własne doświadczenia. Najpopularniejszy obecnie w Laosie, Cejlonie, Birmie i Kambodży. Mahajana umożliwia zbawienie nie tylko mnichów buddyjskich, ale także świeckich wyznawców buddyzmu. Dzieli się ją jeszcze na pięć kierunków: japoński zen, koreański son, chan, amidyzm, szkołę czystej krainy. Kraje, w których jest najpopularniejsza to Japonia, Chiny i Korea. Mantrajana (wadżrajana lub buddyzm tantryczny) z kolei opiera się o bodhisattwy, czyli próby zbawienia poprzez pomaganie innym, niwelowanie ich cierpienia. Istnieje dziesięć ścieżek bodhisattwy, które po ich zaliczeniu pozwalają na upragnione oświecenie. Podzielić ja można na kilka kierunków: sendai, singon i tzw. buddyzm tybetański, który z kolei ma kolejne odłamy, tantry: kagu, a w nim europejskie ośrodek Diamentowej Drogi, bon, sakja, ningma, geug, dzionang. Te odmiany najbardziej popularne są na Sri Lance i w dawnym Tybecie opanowanym obecnie przez komunistyczne Chiny. Bardziej liberalne odmiany mantrajany chętnie przyswajają się w krajach zachodnich, głównie w USA i Niemczech.